Hoe is het gesteld met ons Federale Parlement?
Als onderwerp voor het project van het vak Datavisualisatie (1e Master Informatica, UGent) kozen we ervoor om de Belgische politiek te bestuderen. Tijdens ons opzoekwerk kwamen we tot de realisatie dat er geen goede online bronnen zijn om informatie te krijgen over de Federale Kamerleden zonder de verslagen te moeten doorspitten, iets wat bijvoorbeeld wel bestaat op Europees (VoteWatch.EU) of Vlaams niveau (VlaamsParlement.be). Aan de hand van deze site willen we een blik werpen op het reilen en zeilen van het Federale parlement. Niet om een bepaald standpunt in te nemen, of een visie naar voren te schuiven. Wel om te kijken naar ons parlement vanuit een objectiever standpunt, namelijk door de data die het elke dag produceert.
Maar liefst 45% van de jongeren in Vlaanderen en Brussela geeft aan geen interesse te hebben in de politiek blijkt uit onderzoek uit 2018. Misschien, heeft dat wel te maken met de manier waarop de politiek wordt gebracht in de media. Het zijn immers de grote namen of de meest controversiële gebeurtenissen die de aandacht weten te trekken. Misschien kan een objectieve kijk op wat er allemaal plaatsvindt in ons parlement wel bijdragen tot een meer genuanceerd beeld.
↓ Ga direct naar de dataa: "Jongeren in cijfers en letters 4" door Lieve Bradt , Stefaan Pleysier , Johan Put , Jessy Siongers , Bram Spruyt (2018)
Over het Federale Parlement
Ons Federale Parlement bestaat uit twee kamers (ook wel een zogenaamd bicameraal systeem), namelijk de Kamer van Volksvertegenwoordigers en de Senaat. De rol van die laatste is doorheen de jaren afgezwakt, de huidige voorzitter van de Senaat Stephanie D'Hose spreekt ook wel over een "reflectiekamer". We kozen er daarom voor om onze focus te leggen op de Kamer met de grootste impact, namelijk de Kamer van Volksvertegenwoordigers.
De Kamer van Volksvertegenwoordigers bestaat telkens uit 150 leden, van allerlei politieke strekkingen. Haar leden worden elke 5 jaar verkozen, waarbij alle meerderjarige Belgen hun stem mogen uitbrengen. Tot 1981, moest men 21 jaar zijn om te mogen stemmen voor het federaal parlement, tegenwoordig mag dit vanaf 18 jaar en gaan er stemmen op om dit verder te verlagen. Daarnaast was het tot 2014 zo dat Kamerleden minimaal 21 jaar moesten zijn om zich verkiesbaar te stellen.
Ons Parlement in Data
We verzamelden voor dit project niet alleen informatie over de huidige samenstelling maar ook historische data van de afgelopen 14 jaar. Naar analogie met de rapportering vanuit het parlement delen we de informatie eveens op in verschillende legislaturen. Hieronder kan u kiezen welke legislatuur u verder wil verkennen.
Laten we van start gaan met een kijkje naar de verdeling van de 150 zetels van het parlement over de verschillende partijen in een virtueel halfrond.
De partijen
De Kamerleden worden in de praktijk verkozen op de kieslijsten van een bepaalde partij, maar daarom behoren ze nog niet noodzakelijk als volwaardig lid tot de fractie van deze partij in De Kamer. Ze kunnen immers ook als onafhankelijke opkomen. Hieronder ziet u een overzicht van de verschillende partijen in deze legislatuur, u kan door op het logo te klikken ook meer informatie verkrijgen.
Vertegenwoordiging per provincie (2019 - 2024)
Wanneer we gaan kiezen, dan kunnen we niet steeds aan alle Kamerleden die opkomen onze stem geven. België wordt immers opgedeeld met kieslijsten (en dus volksvertegenwoordigers) per provincie. De kaart hieronder toont per provincie de grootste partij, daarnaast kan u ook klikken op de provincie om al haar volksvertegenwoordigers in de Kamer te zien.
Noot: Ook vervangers worden in dit overzicht getoond, het is dus mogelijk dat er meer Kamerleden in het overzicht staan dan er effectief gelijktijdig hebben gezeteld in het parlement.
Bron: Kaart Belgische Provincies (https://mapsvg.com/maps/belgium). Beschikbaar onder CC-BY-4. Eigen wijzigingen is het automatisch inkleuren.
Demografie van de partijen (2019 - 2024)
- Grootste aandeel vrouwelijke leden
- Groen (63.64%)
- Globaal aandeel vrouwelijke leden
- 42.41%
- Kleinste aandeel vrouwelijke leden
- PVDA (33.33%)
En hoe ziet ons parlement er demografisch uit? Wel, de data toont aan dat ons parlement vrij evenwichtig is verdeeld, ookal is er nog ruimte voor verbetering.
Als we ook vervangers in beschouwing nemen dan zijn 42.41% van de Kamerleden vrouwen in deze legislatuur. Daarbij heeft PVDA procentueel het kleinste aantal vrouwen (33.33%), Groen dan weer heeft procentueel het grootste aandeel vrouwelijke Kamerleden (63.64%).
Via de visualisatie hieronder kan u per provincie en per partij ontdekken wat haar samenstelling is op vlak van gender.
110 mannen
81 vrouwen
Leeftijd
- Jongste Kamerlid
- Louis Mariage
- (25 jaar)
- Gemiddelde leeftijd
- 45.0 jaar
- Oudste Kamerlid
- Benoît Friart
- (68 jaar)
Wanneer we kijken naar de leeftijden van de Kamerleden krijgen we eveneens een interessant beeld, de gemiddelde volksvertegenwoordiger is 45.0 jaar oud. In deze legislatuur was de jongste volksvertegenwoordiger Louis Mariage van Ecolo (25 jaar) en de oudste volksvertegenwoordiger Benoît Friart van MR (68 jaar).
Met onderstaande visualisatie kan u een nog preciezer beeld krijgen van de verdeling per leeftijd en geslacht van de parlementsleden.
Over de partijgrenzen heen? Of toch maar niet?
In het parlement wordt regelmatig samengewerkt door verschillende Kamerleden aan wetsvoorstellen, wetsontwerpen en resoluties, wetgevend werk is immers een complexe opdracht. Daarbij is het ook belangrijk om in het oog te houden of er een meerderheid kan worden gevonden zodat er ook effectief een wet uit kan volgen in de praktijk.
De onderstaande visualisatie toont elk Kamerlid als een cirkel, in de kleur van diens partij. Wanneer het Kamerlid samenwerkt met iemand in deze legislatuur (2019 - 2024), wordt een lijn getrokken tussen de twee leden en schuiven ze iets dichter naar elkaar toe. Zo worden clusters zichtbaar, en krijgen we ook het Cordon Sanitaire gevisualiseerd wanneer we naar Vlaams Belang kijken bijvoorbeeld. Inzoomen is mogelijk met het muiswiel.
Glossarium
- Wetsvoorstel:
- Een wetgevend initiatief vanuit de Kamer
- Wetsontwerp:
- Een wetgevend initiatief vanuit de regering
- Voorstel van Resolutie:
- Voorstellen waarbij één of meer parlementsleden hun standpunten of visie uiteenzetten betreffende een aangelegenheid.
- Cordon Sanitaire:
- Het weigeren om samen te werken met bepaalde politieke partijen.
De plenaire vergadering
De informatie die wij visualiseren is gebaseerd op de gebeurtenissen in het verslag van de plenaire vergadering van de Kamer van Volksvertegenwoordigers. Deze vergaderingen gaan normaliter telkens door op donderdag, ze beginnen traditioneel met het vragenuurtje waarbij de Kamerleden het vuur aan de schenen van de regering kunnen leggen, gevolgd door debat en stemmingen over wetsontwerpen en wetsvoorstellen.
De visualisatie hieronder toont een overzicht van de plenaire vergaderingen in de gekozen legislatuur. Door op één van de dagen in de kalender te klikken kan u een detailpagina over de vergadering bezoeken